پرداخت مستمري منافاتي با پرداخت ديه ندارد
پرداخت مستمري منافاتي با پرداخت ديه ندارد .
شماره و تاريخ نظريه : 680/34/7- 13/6/84
سؤال :
درحوادث غيررزمي‌ناشي از اجراي مأموريتهاي نظامي، مانندانواع چتربازي، تيراندازي، مأموريتهاي آموزشي و ساير سوانح و حوادث در حين خدمت ، تعدادي از كاركنان رسمي‌و يا وظيفه جمعي نزسا مصدوم و فوت مي‌كند . براساس قانون مقررات استخدامي‌سپاه، نامبردگان پس از تشكيل پرونده و احراز شرايط مندرج در قانون، كميسيون موضوع ماده (134) متوفا را داراي قيود خدمتي تشخيص و حسب تصميم كميسيون يادشده، مستمري و حقوق وراث قانوني وي برقرار و از مزاياي مربوط بهره مند مي‌گردد .
در بعضي از موارد با شكايت خانواده و يا بعضي از اولياي دم، پرونده هايي در مراجع قضائي عمومي‌و نظامي‌تشكيل و سپس رأي به پرداخت ديه از بيت المال صادر و به اجراء گذارده مي‌شود و از طرف ديگر، از مزاياي بيمه نيز بنا به شرايط نيروهاي مسلح برخوردار و همچنين از هزينه هاي كفن و دفن مربوط استفاده مي‌نمايند .
با عنايت به اختيارات قانوني آن مرجع محترم مبني بر جلوگيري از ايراد خسارت به اموال نيروهاي مسلح، خواهشمند است با طرح موضوع نسبت به تعيين تكليف نيروهاي مسلح در خصوص موارد ذيل اظهارنظر نماييد :
الف – آيا در صورت تصويب كميسيون موضوع ماده (134) مبني بر احراز شرايط و برقراري مستمري ماهيانه، پرداخت مجدد ديه به خانواده يا وراث مبناي قانوني دارد يا خير ؟
ب – آيا با پرداخت ديه به وراث مي‌توان نسبت به قطع حقوق و مزاياي ماهيانه مستمري متوفاي داراي قيود خدمتي نيروهاي مسلح اقدام نمود يا خير ؟
ج – چنانچه چندسال از حقوق و مزاياي مستمر استفاده نموده و بعد از چندسال اقدام به طرح دعوا و استحقاق ديه گرديد، امكان كسر مبلغ از ميزان بدهي ديه وجود دارد يا خير ؟
نظريه كميسيون :
موارد شهادت و فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن و فوت عادي در مواد (120) و (133) قانون مقررات استخدامي‌سپاه پاسداران* تصريح شده است و تشخيص آن به عهده كميسيــــــــون موضوع ماده (134) قانون مزبور* مي‌باشد، و پس از رأي كميسيون مبني بر شهادت يا فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن يا فوت عادي به اشخاص ذي‌نفع مذكور در ماده (182) قانون مرقوم*، مستمري حسب مورد به شرح مواد (175 ، 176 و 177) قانون مقررات استخدامي‌سپــــــاه پاسداران*تعلق مي‌گيرد.حال چنانچه شخص حقيقي ياحقوقي مقصرحادثه باشدو اولياي دم تقاضاي اخذ ديه نمايند، با توجه به اينكه بين مقررات پرداخت ديه چه از طرف اشخاص حقيقي يا بيت‌المال بــــــا مقررات پرداخت مستمري كه به لحاظ وجود رابطه خدمتي و استخدامي پرداخت مي‌شود در قوانين و مقررات موجود منافاتي وجود ندارد و از طرفي، درهمه موارداشخاصي كه ديه به آنها تعلق مي‌گيرد با مستمري‌بگيران يكسان نيستند. بنابراين، پرداخت ديه با وجود پرداخت مستمري منع قانوني ندارد.
*- ماده (120) – پرسنل در موارد زير شهيد و يا در حكم شهيد محسوب مي‌شوند :
الف- كشته شدن يا فوت در ميدان نبرد به سبب مأموريت .
ب- كشته شدن يا فوت در هرگونه مأموريت رزمي‌يا جنگي يا ويژه در طول رفت و برگشت به سبب مأموريت .
ج- كشته شدن يا فوت در اسارت دشمن يا گروگان ضدانقلاب يا اشرار يا سارقين و يا قاچاقچيان .
د- كشته شدن در هرگونه حملات زميني، هوايي، دريايي دشمن .
هـ- كشته شدن يا فوت در رفت و برگشت از منطقه عملياتي تا محل مرخصي .
و- كشته شدن توسط اشرار، سارقين مسلح و قاچاقچيان به سبب مأموريت .
ز- كشته شدن توسط ضدانقلاب و يا به سبب عمليات خرابكاري عوامل دشمن .
ح- كشته شدن در هرگونه آموزشهاي رزمي‌و عمليات مانوري .
ط- كشته شدن حين آزمايش و تحقيقات و توليد در زمينه اسلحه و مهمات و وسايل جنگي و خنثي سازي يا پاك سازي مواد منفجره و محترقه و شيميايي به سبب مأموريت .
ي- كشته شدن به سبب خدمت از طريق سوء قصد اعم از اين كه در ايام خدمت و يا غيرخدمت باشد .
ك- فوت براثر جراحات ، صدمات و بيماريهاي حاصله از موارد مندرج در بندهاي بالا، مشروط بر اينكه جراحات يا صدمات مذكور علت فوت باشد .
تبصره : منظور از مأموريتهاي مندرج در اين ماده كليه وظايفي است كه تحت همين عنوان به پرسنل اعم از انفرادي يا دسته جمعي از طرف رده مربوطه واگذار مي‌شود .
ماده (133)- موارد فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن غيراز موارد مذكور در ماده (120) اين قانون به شرح زير است :
الف- فوت در محل خدمت و همچنين در حال رفت و برگشت يا خارج از محل خدمت در ارتباط با مأموريت .
ب- فوت در طول مأموريت از لحظه ابلاغ تا خاتمه مأموريت در ارتباط با مأموريت .
ج- چنانچه پرسنل در ساعات خدمت يا به سبب امور خدمتي يا در طول مأموريت بيمارشده و يا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح گرديده و بعداً فوت شوند .
د- فوت در اثر بيماريهاي ناشي از موقعيت يا شرايط خاص خدمتي .
هـ- فوت در رفت و برگشت از مرخصي .
تبصره- فوت در غيراز موارد مذكور در اين ماده و ماده (120) اين قانون، فوت عادي محسوب مي‌گردد .
*- ماده (134)- براي تشخيص شهيد، جانباز، فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن، فوت عادي و همچنين تشخيص موارد مختلف، معلوليت حسب مورد در ستاد كل سپاه ، وزارت، نيروها و سازمانهاي مربوطه كميسيونهايي مركب از اعضاء زير تشكيل مي‌گردد :
الف- نماينده ولي فقيه يا نماينده وي .
ب- معاون نيروي انساني يا جانشين وي .
ج- مسئول حفاظت اطلاعات يا جانشين وي .
د- نماينده فرمانده يگان يا سازمان مربوطه .
هـ- مسئول بازرسي يا جانشين وي .
و- مديريت قضايي يا جانشين وي .
ز- مديريت امور ايثارگران يا جانشين وي .
ح- يك نفر پزشك ( مسئول بهداري مربوطه يا جانشين وي ) .
*- ماده (182)- مستمري بگيران مشمول اين قانون عبارتند از :
الف- همسر دائم جز در صورتي كه شوهر اختيار كرده يا شاغل باشد و شوهر در صورتي كه همسر وي مخارجش را تأمين مي‌نموده است .
ب- فرزندان ذكور غيرشاغل تا سن 20 سال تمام و در صورتي كه مشغول تحصيل باشند تا پايان تحصيل حداكثر تا 25 سال تمام .
ج- اولاد اناث جز در صورتي كه شوهرداشته يا شاغل باشند .
د- پدر و مادري كه در كفالت متوفا بوده‌اند.
هـ- برادر محجور يا بيمار كه در كفالت متوفي بوده و قادر به اداره امور خود نباشد .
*- ماده (175) – ميزان حقوق وظيفه جانبازان موضوع بندهاي «ب» و «ج» ماده (121) اين قانون و حقوق مستمري بگيران شهدا به شرح زير تعيين مي‌گردد :
الف- در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوقي معادل مجموع حقوق ماهانه يك درجه يا رتبه بالاتر و آخرين مزاياي مستمر و مزاياي شغلي كه دريافت مي‌داشته‌اند .
ب- در مورد محصلين ، حقوقي معادل حقوق ماهانه درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزشي به آنان نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيل به اضافه مزاياي مستمر .
ج- در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال و عادي حقوقي معادل حقوق ماهانه پرسنل كادر ثابت يك درجه بالاتر كه حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل كادر با درجه رزم‌آور سومي‌مي‌باشد .
تبصره- آن دسته از جانبازان موضوع بند «ب» و تبصره «2» ماده (121) اين قانون كه به خدمت ادامه داده و يا به خدمت اعاده مي‌گردند در محاسبه حقوق بازنشستگي از مزاياي مستمر و مزاياي شغلي استفاده مي‌كنند .
ماده (176)- ميزان حقوق وظيفه و حقوق مستمري‌بگيران موضوع ماده (133) اين قانون كه در حين انجام وظيفه يا به سبب آن معلول يا فوت مي‌شوند به شرح زير تعيين مي‌گردد:
الف- در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوقي معادل آخرين حقوق ماهانه و مزاياي مستمر و مزاياي شغلي .
ب- در مورد محصلين (نه دهم) حقوق درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزش به آن نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيل .
ج- در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال و عادي حقوقي معادل حقوق ماهانه پرسنل همطراز كادر ثابت كه حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل كادر با درجه رزم‌آور سومي‌مي‌باشد .
تبصره – حقوق مستمري بگيران معلولين موضوع اين ماده در صورتي كه بنا به تشخيص مرجع پيش‌بيني شده در ماده (134) اين قانون، فوت ناشي از معلوليت باشد، معادل آخرين حقوق وظيفه و در صورتي‌كه فوت ناشي از معلوليت نباشد معادل (نه دهم) آخرين حقوق وظيفه خواهد بود.
ماده (177)- ميزان حقوق وظيفه و حقوق مستمري بگيران پرسنلي كه بر طبق تشخيص مرجع پيش‌بيني شده در ماده (134) اين قانون بطور عادي معلول يا فوت مي‌شوند به شرح زير تعيين مي‌گردد.
الف- در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوقي معادل آخرين حقوق ماهانه دريافتي .
ب- در مورد محصلين ( چهارپنجم) حقوق ماهانه درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزش به آن نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيل .
ج- در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال (نه دهم) حقوق ماهانه پرسنل همطراز كادر ثابت .
تبصره- حقوق مستمري بگيران معلولين موضوع اين ماده معادل آخرين حقوق وظيفه آنان خواهد بود .
——————————————————————————–
پي نوشت :
imj.ir
http://www.hvm.ir/print.asp?id=36336