دادنامه شماره 311 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري با موضو ع عرضه قليان در قهوه‌خانه
شماره هـ/87/208 8/8/1390
تاريخ دادنامه: 25/7/1390 شماره دادنامه: 311 کلاسه پرونده: 87/208
مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري
شاكي: آقاي مرزيه، دادستان عمومي و انقلاب زاهدان
موضوع شکايت و خواسته: ابطال نامه شماره 11/1/160101 مورخ 7/12/1386 وزير وقت كشور.
گردش کار:آقاي مرزيه، دادستان عمومي و انقلاب زاهدان به موجب شكايتنامة تقديمي، ابطال نامه شماره 11/1/160101 مورخ 7/12/1386 وزير وقت كشور را خواستار شده و در تبيين خواسته خويش اعلام كرده است كه:
« نظر به قانون جامع كنترل و مبارزه ملي با دخانيات مصوب 11/7/1385 مجلس شوراي اسلامي و با توجه به ماده 1 قانون مزبور كه مراد از تصويب آن را مبارزه با مصرف مواد دخاني و حفظ سلامت عمومي ذكر كرده است و همچنين ماده 11 قانون ياد شده، فروش و عرضـه دخانيات را مستوجب مجازات دانسـته است، وزير كـشور در نامه شـماره
11/1/160101 مورخ 7/12/1386 خطاب به فرماندهي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران، استفاده از قليان در قهوهخانهها را مجاز اعلام كرده و تنها خواسته است از ارائه توتونهاي اسانس‌دار جلوگيري شود صرف‌نظر از اين كه اولاً: آييننامه قانون مزبور تاكنون تنظيم و به تاييد اعضاي ستاد مندرج در ماده 1 آن نرسيده است.
ثانياً: دستور صادر شده به طور كامل خلاف نظر مقنن در تصويب قانون مزبور است. لذا با توجه به صلاحيتهاي آن ديوان تقاضاي ابطال آن را دارم. »
متن نامه مورد اعتراض به قرار زير است:
« فرمانده محترم نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران
پيرو ابلاغـيه شـماره 1418/د/ج مورخ 13/11/1386 جهت رعايـت بهداشـت و سـلامت شهروندان و نظارت بر نـظافت و اجراي مقررات صنـفي در قـهوهخانهها اعلام ميدارد:
1ـ قهوهخانههاي داراي پروانه اشتغال، مجاز به ارائه قليان به مشتريان خود ميباشند.
2ـ بنا به اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به لحاظ خطرات شديد بهداشتي توتونهاي اسانس‌دار (معروف به ميوهاي) از ارائه اين گونه قليانها جلوگيري شود. »
در پاسخ به شكايت شاكي، مديركل دفتر امور حقوقي وزارت كشور به موجب لايحه دفاعيه شماره 61/114300 مورخ 28/7/1389، توضيح داده است كه:
« 1ـ اگر چه تقديم‌كننده دادخواست، عدم تصويب آييننامه را به عنوان يكي از دلايل ابطال، مورد اشاره قرار دادهاند اما بايد گفت كه عدم تصويب آييننامه اجرايي ما را منحصر به قانون مصوب ميكند و قانون مذكور نيز هيچ تصريحي به ممنوعيت استعمال تنباكو و قليان در قهوهخانهها نكرده است و بنابر اصول كلي و عام شرعي و فقهي اصل بر اباحه و جـواز اعمال ارتكابي است مگر آن كه حكم صريحي بر منع آن عرضه شود.
در هيچ يك از مواد قانون مورد استناد در دادخواست تقديمي، هيچ تصريحي مبني بر منع استفاده از قليان در قهوهخانهها وجود ندارد. مضافاً اين كه در ماده 11 قانون مذكور منحصراً فروش و عرضه دخانيات را مورد اشاره قرار داده است كه منظور از عرضه نيز در معرض فروش قرار دادن است و به هيچ وجه استعمال را شامل نميشود. عليايحال منع كردن و پيشبيني مجازات نيازمند حكم صريح قانونگذار است.
3ـ در تبصره 1 ماده 13 اگر چه مصرف دخانيات در اماكن عمومي يا وسايل نقليه عمومي مشمول جريمه تلقي شده است معالوصف با قيد اماكن عمومي، اماكن خصوصي و همچنين اماكني كه مهيا براي استعمال قليان شده است را از قلمرو حكم صادر شده خارج ميكند. به علاوه قهوهخانههايي كه داراي جواز كسب از مراجع ذيصلاح هستند مشمول جريمه و حكم ماده قرار نخواهند گرفت.
4ـ ممنوعيت استعمال قليان در اماكن تخصيص يافته براي اين امر قطعاً عوارض اجتماعي سنگيني براي جامعه خواهد داشت و موجب گرايش افراد به فعاليتهاي غيرقانوني و استعمال مواد مخدر خطرناك كه غيرقابل كنترل است خواهد شد. لذا تدبير اماكن كنترل شده محدوده سلامت اجتماعي را بيشتر تضمين خواهد كرد.
هيأت عمومي ديوان عدالت اداري در تاريخ ياد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان عليالبدل شعب ديوان تشکيل شد. پس از بحث و بررسي، با اکثريت آراء به شرح آينده به صدور رأي مبادرت ميکند.
رأي هيأت عمومي
نظر به اين كه مطابق قانون جامع كنترل و مبارزه ملي با دخانيات مصوب 15/6/1385 و آييننامه اجرايي قانون مذكور، عرضة مواد دخاني در اماكن عمومي ممنوع اعلام شده و به موجب ماده 18 قانون مزبور، تصويب آييننامه اجرايي قانون به عهدة هيأت وزيران محول شده و هيأت وزيران به موجب بند 8 ماده 1 آييننامه اجرايي قانون، قهوهخانهها را در زمرة اماكن عمومي قلمداد كرده است و در قانون و آييننامه اجرايي آن بين توتون و تنباكوي اسانس دار و فاقد اسانس تفاوت و تفكيكي لحاظ نشده است بنابراين نامة شماره 11/1/160101 مورخ 7/12/1386 وزير وقت كشور مبني بر مجاز بودن ارائه قليان در قهوهخانهها و ممنوعيت عرضة قليان صرفاً با توتونهاي اسانس دار به دليل اين كه عرضة قليان در قهوهخانهها با هر نوع توتون و تنباكو توسط قانونگذار منع شده است، با استناد به بند1 ماده19 و ماده 42 قانون ديوان عدالت اداري به ابطال آن حكم صادر و اعلام ميشود.
رئيس هيأت عمومي ديوان عدالت اداري ـ محمدجعفر منتظري
منبع:
برچسب ها:دادنامه شماره 311 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري, عرضه قليان در قهوه‌خانه