باروري پس از مرگ همگام با رواج و گسترش روشهاي مصنوعي باروري به ميان آمده است. در اين روش افراد نسبت به انجماد گامت يا جنين خود براي باروري پس از مرگ اقدام ميکنند. اين روش موجد پرسشهاي اخلاقي و حقوقي متعدد است. در اين راستا، آنچه اهميت دارد حفظ کرامت ذاتي انسان و رعايت حقوق و منافع کودک است. بر اين مبنا، در اخلاق، موضوع خودآييني، رضايت و منافع کودک را همراه با آراء موافق و مخالف مطرح کرده و استدلال نمودهايم که هرگونه اقدام نسبت به گامت، پس از فوت، بايد با ملاحظهي خودآييني متوفي و رضايت صريح يا ضمني وي به استفاده از گامت پس از فوت محقق گردد. در ادامهي مباحث، به وجوه حقوقي پرداختهايم: مالکيت فرد بر گامت، نَسب کودک متولد به اين روش و اِرث اين نوع کودکان. بهنظر ميرسد سلطهي غيرمالي بر اجزا، بافتها و سلولهاي بدن، نسب اعتباري و توارث مشروط از جمله پاسخهاي قابل دفاع در اين ارتباط باشند. بيگمان، نظام حقوقي نميتواند بدون توجه به پيشرفت و نوآوريهاي صورت گرفته در عرصهي درمان ناباروري و دور از اقتضائات زمانه به اين پرسشها پاسخ گويد. لازمهي چنين امري اتخاذ رويکردهاي نوين، بر مبناي اصول موجه اخلاقي و حقوقي است. افزون بر اين، ما را به کاستيها و نواقص موجود در نظام حقوقي رهنمون خواهد شد.
=================================================
محمد راسخ1، مژگان خورشيدي2، فائزه عامري3
1دانشيار، گروه حقوق و اخلاق زيستي، پژوهشگاه ابنسينا، دانشگاه شهيد بهشتي
2کارشناس ارشد، گروه حقوق و اخلاق زيستي، پژوهشگاه ابنسينا
موسسه حقوقی عدل فردوسی با قبول کلیه دعاوی دادگستری از جمله کیفری ، حقوقی ، خانواده ، امور شهرداری ها ، دیوان عدالت اداری ، ثبتی ، ملکی و سایر دعاوی دادگستری پذیرای هموطنان می باشد.