نسبت زنا یا لواط به مخاطب دادن را قذف گویند. به عبارت دیگر قذف عبارت است از دشنام خاص و نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری که مستلزم کیفر و عذاب معین است.
در قانون مجازات اسلامی هم در ماده 139قذف چنین تعریف شده است: «قذف نسبت دادن زنا یا لواط است به شخص دیگری» بنابراین نسبت دادن سایر جرایم مستوجب حد، نظیر مساحقه و مضاجعه و غیره موجب حد قذف نخواهد شد و گوینده آن نسبت به دیگری به موجب ماده 140 همین قانون به مجازات شلاق تعزیری محکوم خواهد شد.
هرگاه کسی امری غیراز زنا یا لواط، مانند مساحقه و سایر کارهای حرام را به شخصی نسبت دهد تا 74 ضربه محکوم خواهد شد. شارع مقدس همواره بر این مطلب تأکید داشته و دارد که هر جرمی باید با سوءنیت مرتکب همراه باشد تا عنوان مجرم بر او صدق و عملی که مرتکب میگردد جرم تلقی شود.
ماده 146 قانون مجازات اسلامی تأکید دارد قذف در مواردی موجب حد میشود که قذفکننده بالغ و عاقل و مختار و دارای قصد باشد و قذفشونده نیز بالغ و عاقل و مسلمان و عفیف باشد، درصورتی که قذفکننده یا قذفشونده فاقد یکی از اوصاف فوق باشند حد ثابت نمیشود.
بلوغ از شرایط اساسی برای قبول قصد در حد قذف است. بنابراین اگر صغیر غیرممیزی، دیگری را، اعم از بالغ یا غیربالغ، قذف کند و به او نسبت زنا یا لواط بدهد، به هیچ وجه حدی بر او جاری نمیشود.
ولی اگر نا بالغی که صغیر ممیز است کسی را قذف کند، تا 74 ضربه شلاق تعزیر میشود. دومین عنصر احراز سوء نیت در جرم قذف، عاقل بودن نسبت دهنده قذف است. پس اگر دیوانه نسبت زنا یا لواط به دیگری بدهد حد نمیخورد.
سومین مورد این است که کسی که نسبت قذف میدهد باید مختار باشد، یعنی اگر خود آن فرد قصد و نیت آن را نداشته باشد حد بر او جاری نمیشود. و اما مواردی که باید وجود داشته باشد تا این جرم را اثبات کرد به غیرنکات ذکر شده، 3 مورد است.
اول – اسناد زنا یا لواط به قدر کافی سریع باشد. طبق قانون ماده141 قانون مجازات اسلامی: قذف باید روشن و بدون ابهام بوده و نسبت دهنده به معنی آن آگاه باشد، گرچه شنونده معنای آنرا نمیداند.
دوم- مجنی علیه جرم قذف باید مشخص باشد. مثل اینکه کسی به دیگری بگوید «تو زنا کردهای، یا تو مرتکب لواط شدهای یا فحشهای ناموسی رایج را بدهد که به شخص ثالث از جمله مادر همسر و خواهر برگردد.»
در ماده 145 قانون مجازات اسلامی آمده است: «هر دشنامی که باعث اذیت شنونده شود و دلالت بر قذف نکند موجب محکومیت گوینده به شلاق تا 74 ضربه میشود.
اگر شخصی جمعیتی را قذف کند و آن جمعیت دسته جمعی شخص را به مرافعه بکشانند، فقط یک حد برای قاذف است ولی اگر متفرقا و بهطور جداگانه حق خود را بخواهد برای هر شخص یک بار حد میخورد.
ماده 151 قانون مجازات اسلامی میگوید: «هرگاه شخصی چند نفر را بهطور جداگانه قذف کند، در برابر قذف هر یک جداگانه حد بر او جاری میشود خواه همگی با هم مطالبه حد کنند، خواه بهطور جداگانه».
همچنین ماده 152 همین قانون مقرر کرد. «هرگاه شخصی چند نفر را به یک لفظ قذف کند، اگر هر کدام از آنها جداگانه خواهان حد شوند برای قذف هر یک از آنها حد جدا گانهای جاری میشود ولی اگر با هم خواهان حد شوند، فقط یک حد ثابت میشود.
سوم – رابطه سببیت بین کار قاذف و قذف به شخص طرف جرم.
1 – نفی ولد فرزند توسط پدر
2 – قذف پدر و جد پدری نسبت به فرزند
3 – قذف به خویشاوندان
4 – قذف زن به وسیله شوهر
حد قذف طبق نص صریح قرآن مجید 80 ضربه تازیانه است و قانون مجازات اسلامی نیز حد قذف را به همین میزان مقرر کرده است. (ماده 140) با این تفاوت که در این مورد با لباس بر تن قاذف شلاق میزنند.
موسسه حقوقی عدل فردوسی با قبول کلیه دعاوی دادگستری از جمله کیفری ، حقوقی ، خانواده ، امور شهرداری ها ، دیوان عدالت اداری ، ثبتی ، ملکی و سایر دعاوی دادگستری پذیرای هموطنان می باشد.