امتیازات منحصر به‌فرد دعوای متقابل
امتیازات منحصر به‌فرد دعوای متقابل
اطلاع از مقررات آیین دادرسی اطلاعات کلیدی به شما خواهد داد که میتوانید سر بزنگاه از آن استفاده کنید. آیین‌دادرسی مربوط به تشریفات رسیدگی در دادگاه‌ها می‌شود و چون دو نوع دادگاه حقوقی و کیفری در کشور ما وجود دارد تشریفات رسیدگی نیز به دو نوع حقوقی و کیفری تقسیم می‌شود. قانون آیین دادرسی مدنی در رسیدگی‌های حقوقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. «دعوای متقابل» یکی از نهادهایی است که اطلاع از آن امتیازهای زیادی برای شهروندان به همراه خواهد داشت. یکی از این امتیازات دور زدن قواعد راجع به صلاحیت است. اگر شما قصد اقامه دعوا علیه شخصی را داشته باشید قاعده این است که باید به دادگاه محل اقامت او مراجعه کنید. اما اگر او پیش‌دستی کرده باشد و دعوایی در محل اقامت شما علیه شما مطرح کند و شما هم در ارتباط با همان موضوع دعوایی علیه او داشته باشید میتوانید بدون نیاز به مراجعه به دادگاه محل اقامت وی در همان دادگاهی که دعوا در جریان است اقامه دعوا کنید. فرض کنید قراردادی بین دو نفر در تهران بسته شده است. یک طرف قرارداد ساکن رشت و طرف دیگر ساکن فارس است. در این صورت اگر خواهان ساکن رشت باشد یا باید در محل انعقاد قرارداد یعنی تهران یا در محل اقامتگاه خوانده یعنی فارس اقامه دعوا کند. حالا فرض کنید که طرفی که ساکن فارس است پیش‌دستی کند و در رشت که محل اقامت خوانده دعوای او است دعوای خود را مطرح کند. در این صورت این امتیاز برای طرف رشتی معامله وجود دارد که دعوای متقابل را در دادگاه شهر خود مطرح کند و زحمت مراجعه به تهران یا فارس را به خود ندهد. علاوه بر این از طریق اقامه دعوای متقابل میتوانید از این مزیت استفاده کنید که یک قاضی به دو دعوا رسیدگی کند و در یک رای نتیجه هر دو را مشخص کند.
نمونه یک دعوای متقابل
فرض کنید طرف قرارداد شما تعهدات قراردادی خود را به‌درستی انجام نمی‌دهد و شما در حال جمع کردن مدارک لازم هستید تا دعوایی برای فسخ معامله علیه وی اقامه کنید. در همین حین متوجه می‌شوید که طرف شما پیش‌دستی کرده است و برای پرداخت مابقی مبلغ قرارداد دعوایی علیه شما مطرح کرده است. حالا شما میتوانید بدون آنکه نیازی به مراجعه به دادگاه محل انعقاد قرارداد یا محل اقامت خوانده باشد در همان دادگاهی که دعوا مطرح شده اقامه دعوای متقابل کنید.
بنابراین قاعدتا مرجعی که به دعوای متقابل رسیدگی می‌کند همان دادگاهی است که به دعوای اصلی رسیدگی می‌کند اما این قاعده استثنا هم دارد. اگر دعوای جدید از صلاحیت ذاتی دادگاه خارج باشد در این صورت نمی‌توان انتظار داشت که این قاعده رعایت شود.
معیار تشخیص دعوای متقابل
بنابراین ملاک نامگذاری این دعوا این است که در مقابل یک دعوای دیگر اقامه می‌شود. اما علاوه بر این باید شرایط دیگری نیز وجود داشته باشد. دعوای متقابل یک دعوای تمام عیار است که می‌شود به صورت جداگانه مطرح شود. در صورتی که دعوایی این شرایط را نداشته باشد یعنی نتوان آن را صورت جداگانه به دادگاه برد نمی‌توانیم اسم دعوای متقابل روی آن بگذاریم. به عنوان مثال حق تعمیر خانه یا عدم تمکین زن یا فسخ معامله و… دعوای متقابل است که ممکن است به صورت مستقل مطرح شود یا در جواب دعوای دیگری به صورت متقابل مطرح شود. علاوه بر این شرایط زیر نیز باید وجود داشته باشد تا اسم آن را بتوانیم دعوای متقابل بگذاریم:
۱-دعوا از طرف خوانده علیه خواهان مطرح شود
۲-با دعوای اصلی وحدت منشأ یا ارتباط کامل داشته باشد
۳- دعوا در مهلت مقرر اقامه شود
حواستان به مهلت باشد
هر کس به طور اجمالی می‌تواند تشخیص دهد که آیا میان دو دعوا آنقدر پیوستگی وجود دارد که به عنوان دعوای متقابل مطرح شود یا خیر. اما نکته‌ای که شاید همه از آن اطلاع نداشته باشند این است که برای طرح دعوای متقابل حتما باید مهلتی که در قانون ذکر شده است رعایت شود. بنابراین به خاطر داشته باشید که برای طرح دعوای متقابل زمان محدودی وقت دارید. دادخواست دعوای متقابل را باید تا پایان اولین جلسه دادرسی به دادگاه تقدیم کنید. اگر خواهان دعوای متقابل را در جلسه دادرسی اقامه کند، خوانده می‌تواند برای تهیه پاسخ و ادله خود تأخیر جلسه را درخواست کند. شرایط تکمیل دادخواست متقابل و مواردی که باعث رد آن می‌شود همانند مقررات دادخواست اصلی است. منظور از اولین جلسه دادرسی اولین جلسه دادگاه است که با حضور اصحاب دعوا تشکیل می‌شود و طرفین قادر به دفاع هستند. بنابراین اگر جلسه دادگاه تشکیل شود اما نیمه کاره و بدون امکان ارائه دفاع بماند یا اینکه وقت جلسه اول دادرسی تغییر پیدا کند نمی‌توانیم بگوییم مهلت اقامه دعوای متقابل از بین رفته است.
منبع:http://ghanoondaily.ir/Default.aspx?NPN_Id=228&pageno=5
برچسب ها:دعوای متقابل, دعوای متقابل