تاسيس شركت سهامي مشترك در ايران(2)
4-بخش چهارم: هيئت مديره
1/4 : تعداد
هرچند قانون در نظر گرفته است كه يك شركت سهامي مشترك عام بايد حداقل داراي 5 مدير باشد اما براي شركت سهامي مشترك خاص تعداد خاصي در نظر گرفته نشده است. ليكن، از آنجا كه طبق قانون هيئت مديره يك شركت خصوصي و همچنين شركت عام نياز به انتخاب رئيس و معاون رئيس و هيئت مديره مي‌باشد. هيئت مديره شركت خصوصي بايد حداقل داراي 2 عضو باشد.
2/4 : عزل و نصب
بايد حداقل هر دو سال يكبار مديران از ميان سهامداران انتخاب شوند. لازم است تا انتخابات با اتفاق‌آراء صورت پذيرفته و در مجمع عمومي عادي انجام پذيرد. سهامداران ميتوانند هر يك يا بيشتر از مديران را عزل نمايند همچنين مديران ميتوانند مجدداً انتخاب شوند. اشخاص حقوقي را ميتوان بعنوان مدير انتخاب نمود.
3/4 : مدت تصدي
مدت تصدي مديران بايد در اساسنامه شركت مشخص شود اما نبايست بيش از 2 سال بطول انجامد. ليكن چنانچه مدت تصدي پيش از انتخاب جانشينان مديران انقضاء يابد. مديران جاري مسوول امور و مديريت شركت تا انتخاب مديران جديد خواهند بود.
4/4 : امنيت سهام
ضروري است تا مديران داراي ميزان سهامي كه در اساسنامه شركت مشخص شده است باشند و نيازي نيست تا تعداد آن از تعداد حدنصاب در رأي‌گيري مجمع عمومي كمتر باشد. هر مدير بايد تعداد سهام مورد نياز را در اختيار شركت در طول مدت تصدي خويش قرار داده تا در صورت وجود زيانهاي ناشي از سوء مديريت ساير مديران ، شركت در امان باقي بماند. اين سهام بايد جزو سهام با نام باشند. قانون مقرر داشته است كه عدم اجراي اين موارد ضروري تخلف بوده و بركناري وي را به دنبال خواهد داشت.
5/4 : اختيارات
در اساسنامه شركت هيئت مديره را با تمامي اختيارات لازم جهت مديريت شركت در قالب اهداف آن مقرر نموده است. ليكن هيئت مديره حق اعمال هيچگونه قدرتي كه در مجمع عمومي براي سهامداران محفوظ مانده است را ندارد. همچنين محدوديتهاي وارد بر اختيارات هيئت مديره كه مورد توافق مديران و سهامداران قرار گرفته است و نه شخص ثالث. بايد در آئين‌نامه شركت بصورت كتبي قيد شده باشد.
6/4 : تعهدات
مديران نه تنها نسبت به قوانين عادي مربوط به شركت ، سهامداران و ا شخاص ثالث مرتبط با شركت و در نهايت در قبال هرگونه تخطي از اينگونه قوانين مسوول و متعهد هستند بلكه چه بصورت فردي يا بصورت مشترك نيز در قبال اعمال يا تخلفات خاص مشمول پيگرد خواهند بود.
7/4 : جلسات
انتظار ميرود كه هيئت مديره بر طبق مصوبات جلساتي كه با اكثريت مديران حاضر برگزار ميشوند عمل نمايند. نحوه دعوت جلسات هيئت مديره ازجمله نحوه آگهي بايد در اساسنامه مشخص شده باشد. در هر شرايطي، قانون مقرر داشته است كه رئيس و اعضاي هيئت مديره كه حداقل 3/1 هيئت را تشكيل مي‌دهند درخواست جلسه بنمايند كه مصوبات آنها با كسب اكثريت آراء مديران حاضر در جلسه بتصويب خواهد رسيد مگر آنكه آراء بالاتري ضروري باشد و در اساسنامه مشخص شده باشد. جزئيات هرجلسه بايد محفوظ و به امضاء اكثريت مديران حاضر در جلسه برسد. اين جزئيات بايد نشان‌دهنده نام مديران حاضر و نام غائبين بوده ، خلاصه‌اي از اظهارات و اقدامات صورت‌گرفته و نيز تاريخ برگزاري جلسه باشد.
8/4 : اقدامات بدون جلسه:
درصورتيكه تمامي مديران بصورت مكتوب پذيرفته باشند اقدامات هيئت مديره بدون برگزاري جلسه معتبر خواهد بود.
9/4 : نماينده/وكيل
هرچند در اصلاحيه قانون تجاري سال 1969/1948 هيچگونه اختيارات خاصي به وكلاي مديران واگذار نشده است اما در عمل چنين صورت گرفته است. تا پيش از اصلاحات قانون به وكلاء چنين اخطار داده بود كه مديران نسبت به اعمال آنها مسؤول باقي خواهند بود.
10/4 : مديران جانبي
مديران جانبي نيز از اختياراتي برخوردار هستند اما اين امر الزامي نيست.
11/4 : مدير عامل
قانون مقرر داشته است كه حداقل يك نفر توسط هيئت مدير بعنوان مدير عامل جهت اعمال مديريت و امور روزمره شركت منصوب گردد. اين فرد ميتواند عضو هيئت بوده يا نباشد اما نمي‌تواند سمت رياست هيئت را برعهده گيرد مگر آنكه سهامداران بتوافق رسيده و با 4/3 اكثريت‌آراء مورد پذيرش آنها قرار گيرد. وسعت اختيارات مدير عامل بايد بهنگام انتصاب وي توسط هيئت مديره مشخص شود و در آنصورت است كه بعنوان نماينده حقوقي شركت ميتواند از طرف شركت از حق امضاء برخوردار باشد.
12/4 : حق‌الزحمه
هيچ پرداختي توسط شركت به مديران داده نمي‌شود مگر مبالغ قابل قبولي جهت شركت در جلسات و نيز امتيازاتي كه با راي سهامداران از سود حاصل از فعاليتهاي شركت بدست آيد. در شركتهاي سهامي اين امتياز به 10 % سود سهام محدود است و در شركتهاي سهامي عام اين امتياز 5% خواهد بود. ليكن مديران ميتوانند بعنوان كارمندان يا مأموران شركت خدمت كرده و بدين صورت حقوق دريافت نمايند.
13/4 : كاركردن با شركت :
مدير حق ندارد طرف كار و معامله با شركت شود مگر آنكه معامله توسط هيئت مديره مورد پذيرش قرار گرفته باشد وي در رأي‌گيري شركت ننموده و موضوع به بازرسان شركت و سهامداران گزارش شده باشد. حتي در اينصورت نيز چنانچه در معاملات خساراتي متوجه شركت گردد، مسؤوليت آن برعهده مديراني است كه آنرا پذيرفته‌اند. قانون اختصاصاً مقرر داشته است كه واگذاري وام و ضمانت از سوي شركت به مديران باطل خواهد بود مگر آنكه مدير مذكور قانوناً ذينفع باشد.
14/4 : رقابت با شركت :
چنانچه هر يك از مديران معاملاتي كه در رقابت با شركت باشد انجام دهد و خساراتي متوجه شركت گردد، آنها مسؤول پرداخت و جبران خسارات به شركت خواهند بود.
بخش 5 – جلسات سهامداران
1/5 : انواع
جلسات سهامداران تحت عنوان مجمع عمومي بوده و قانون سه نوع از آن را پيش‌بيني نموده است. اولين مورد مجمع شركاء يا مؤسسين است كه تنها براي شركتهاي سهامي عام الزامي است. دومين شكل آن مجمع عمومي عادي (يا سالانه) است كه بايد هر سال يك بار برگزار گردد و سومين مورد آن مجمع عمومي فوق‌العاده است كه بنا به درخواست صورت مي‌پذيرد . بعلاوه ، دو نوع مجمع ويژه ديگر نيز وجود دارد كه با حضور سهامداران تشكيل ميشود. يكي از آن دو مجمع خاص است كه هرگاه حقوق سهامداران ممتاز تغيير يابد بايد انجام پذيرد و ديگري مجمع عمومي فوق‌العاده خاص است كه بنا به درخواست هيئت مديره ، بازرسان يا 20% از سهامداران شركت، بهنگام نياز در قالب جلسات عادي اما در برنامه‌هاي غير از جلسات عادي برگزار مي‌گردد.
2/5 : حدود صلاحيت مجمع عمومي عادي:
مجمع عمومي عادي صلاحيت رسيدگي به كليه امور شركت به استثناي مواردي كه در صلاحيت مجمع عمومي فوق‌العاده يا قانوني واگذار شده باشند را داراست ازجمله موارد مورد بررسي عبارتند از:
1- بررسي و تأييد ترازنامه و حساب سود و زيان و ساير گزارشات مالي
2- بررسي و تأييد گزارشهاي سالانه مديران
3- بررسي و تأييد گزارشهاي سالانه بازرسان
4- انتخاب مديران (درصورت خاتمه دوره تصدي)
5- انتخاب بازرسان اصلي بازرسان علي‌البدل
6- تعيين روزنامه كثيرالانتشار كه حاوي اعلانات قانوني شركت است
3/5 : صلاحيت مجمع عمومي فوق‌العاده
اين مجمع صلاحيت رسيدگي به كليه تغييراتي كه در ارتباط با اساسنامه يا سرمايه سهام يا انحلال شركت باشد را خواهد داشت.
4/5 : رياست جلسات مجمع
قانون براي مديريت جلسات مجمع عمومي مجموعه‌اي را در نظر گرفته است كه شامل رئيس جلسه، منشي و دو ناظر مي‌باشد. رياست جلسه بر عهده رئيس هيئت مديره خواهد بود مگر اينكه در اساسنامه طور ديگري مقرر كرده باشد و الزامي ندارد تا منشي جزو سهامداران باشد ليكن ناظران بايد ازجمله سهامداران باشند.
5/5 : آگهي دعوت
دعوت كتبي براي جلسات مجمع عمومي نبايد از 10 روز كمتر باشد و نيز نبايد تا بيش از 40 روز زودتر از تاريخ برگزاري جلسه به سهامداران جلسه به سهامداران ابلاغ شود و اين آگهي دعوت بايد در روزنامه كثيرالانتشار كه براي اطلاعيه‌هاي شركت در نظر گرفته شده بچاپ رسد. آگهي دعوت بايد شامل دستور كار و تاريخ، ساعت و مكان جلسه باشد. بهنگام حضور سهامداران در جلسه مجمع عمومي رعايت اين مقررات ضروري نيست.
6/5 : حد نصاب تشكيل جلسات مجمع
حد نصاب مورد نياز چه براي جلسات مجمع عادي و يا فوق‌العاده بيش از 50% از سهام جهت رأي‌گيري است. چنانچه در جلسه عادي در اولين دعوت به حد نصاب نرسد در دعوت دوم با هر تعداد از سهامداران داراي حق رأي رسميت خواهد داشت. چنانچه در مجمع فوق‌العاده در دعوت اول به حد نصاب لازم نرسد در دعوت دوم حدنصاب لازم به 3/1 سهامداران داراي حق رأي كاهش خواهد يافت.
7/5 : نصاب اتخاذ تصميم
تصميم‌گيري در جلسات عادي نياز به 50% آراء بعلاوه يكي از سهام حاضر در جلسه مجمع دارد. مگر در مواقع انتخاب مديران كه اكثريت آراء ضروري است خواهد بود . تصميم‌گيري در مجمع عمومي فوق‌العاده نياز به 3/2 آراء دارندگان سهام حاضر در جلسه دارد.
8/5 : وكيل
در قانون به وجود وكلاي سهامداران تصريح شده است گواهي مكتوب درخصوص اختيارات وكيل بايد در جلسه ارائه گردد.
9/5 : كارت ورود به جلسات مجمع (دعوتنامه)
بمنظور حضور در جلسات، ضروري است سهامداران از سوي شركت كارت ورود دريافت نمايند.
10/5 : فهرست حضار
قانون مقرر نموده تا براي جلسات مجامع عمومي فهرست حضار شامل ، مشخصات كامل، اقامتگاه تعداد سهام و تعداد آراء هر يك از سهامداران حاضر در جلسه تهيه گردد. قانون مقرر نموده تا اين فهرست توسط تمامي سهامداران يا وكلاي حاضر در جلسه به امضاء رسد.
11/5 : صورتجلسات
جزئيات تمامي مذاكرات مجمع عمومي بايد توسط منشي نگاشته شود و بايد حاوي سخنرانيها و اقدامات صورت گرفته باشد. اين جزئيات بايد توسط هيئت رئيسه به امضاء رسد و يك كپي از آن بايد در دفتر مركزي شركت بايگاني شود.
12/5 : ثبت صورتجلسات و نگهداري آنها:
هرگاه در جلسات مجمع عمومي اقداماتي صورت مي‌پذيرد يك كپي از تصويبنامه مربوطه بايد در اداره ثبت شركتها جهت ثبت‌نام بايگاني شود:
1- انتخاب مديران يا بازرس
2- تأييد ترازنامه
3- كاهش يا افزايش در سرمايه و يا هرگونه تغيير در اساسنامه
4- انحلال شركت
13/5 : انتشار جزئيات
علاوه بر بايگاني و ثبت موارد ذكرشده در بند 12/5 ، ضروري است تا اصلاحيه‌اي درخصوص اقدامات انجام‌شده زير در جلسات مجمع عمومي بچاپ رسد:
1- انتخاب مديران يا بازرسان
2- كاهش يا افزايش سرمايه يا هرگونه تغيير در آئين‌نامه
3- انحلال شركت و جزئيات آن
4- نام و اختيارات مدير عامل
5- تعيين روزنامه‌اي جهت درج اطلاعيه‌هاي قانوني شركت
خاتمه :
جلسه مجمع عمومي را ميتوان تامدت 2 هفته توسط هيئت رئيسه و با تأييد حضار جلسه به تعويض انداخت. در چنين مواردي ، نيازي به درج اطلاعيه جديد نبوده و رأي‌گيري براي تعويق جلسه همانند جلسات اصلي خواهد بود.
15/5 : دعوت از سهامداران اقليت
اين سهامداران كه صاحب 5/1 سهام شركت هستند حق درخواست برگزاري جلسه عمومي توسط هيئت مديران و بازرسان را دارا هستند. درصورتيكه چنين امري صورت نپذيرد سهامداران خود حق برگزاري جلسه را خواهند داشت.
بخش 6 – متفرقه
1/6 : بازرسان قانوني
انتخاب بازرسان اصلي و عل‌البدل توسط سهامداران در مجمع عمومي عادي بطور يكبار در سال يك الزام قانوني است. انتخاب بيش از يك بازرس و جانشين بازرس الزامي نمي‌باشد. بطور كلي، ازجمله وظايف بازرس، مراقبت از منافع سهامداران و اشخاص ثالث است و نقض اين امر ميتواند پيگرد جزائي بدنبال داشته باشد. برخي طبقات از افراد مانند مجرمين، مديران و بستگان آنها و افرادي كه مشغول معامله با شركت هستند فاقد صلاحيت لازم براي اينكار خواهند بود. از ميان ساير موارد ديگر ، ضروري است تا بازرسان گزارش سالانه‌اي به مجمع عمومي عادي ارائه دهند.
2/6 : صورت حساب
هر دو شركت مشترك عام و خاص موظفند كه به زبان فارسي نسخه‌هايي از دفتر دارايي ، تجاري دفتر حسابداري و جريده تهيه نمايند. اين دفاتر بمنظور تعيين مسؤوليت شركت در قبال ماليات بوده و عدم حفظ و رسيدگي بموقع آنها مطابق با الزامات قانوني ممكن است منجر به تصميم‌گيري مستقل مميزين مالياتي نسبت به تعيين ماليات شركت خواهد شد. (علي‌الرأس)
3/6 : نام شركت
قانون مقرر نموده كه عنوان شركت سهامي خاص همراه با نام شركت خصوصي قيد شود و بصورت مشخص در كليه سربرگ نامه‌ها، انتشارات و اعلانيه‌هاي شركت درج گردد. در عمل، اداره ثبت شركتها برنام‌هاي ايراني تأكيد دارد و از ثبت نامهاي تكراري يا مشابه يكديگر كه از پيش ثبت شده باشند امتناع مي‌ورزد.
الصاقيه الف
برخي تفاوتهاي موجود ميان شركت سهامي خاص و عام
1) شركتهاي سهامي خاص را ميتوان با حداقل سرمايه يك ميليون ريال تشكيل داد. اما در شركتهاي سهامي عام اين مبلغ حداقل 000ر5 ميليون ريال است.
2) سهامداران مؤسس در شركتهاي سهامي عام بايد حداقل 20% از سرمايه اوليه را به اشتراك گذارده و حداقل 35% از مبلغ اشتراك را بپردازند. اعضاي مؤسس در شركتهاي سهامي خاص بايد 100% از سرمايه را تضمين نمايند و 35% از سرمايه نقدي و 100% از سرمايه غيرنقدي را بپردازند.
3) هيئت مديره در شركتهاي سهامي عام بايد حداقل از 5 نفر تشكيل شود . در شركتهاي سهامي خاص حداقل به 2 نفر جهت تشكيل هيئت مديره ضروري خواهد بود.
4) مديران شركتهاي سهامي خاص مجاز به دريافت پاداش معادل 10% از سود سهام مي‌باشند. مديران شركتهاي سهامي عام با اخذ رأي ميتوانند از پاداش معادل 5% از سود سهام برخوردار باشند.
5) بهنگام تشكيل يك شركت سهامي عام ضروري است تا مجمع مؤسسين كه با طي يك تشريفات ويژه انجام ميشود برگزار گردد. در شركتهاي سهامي خاص چنين امري الزامي نيست.
6) گزارشات مالي سالانه در شركتهاي سهامي عام بايد توسط حسابرس رسمي مورد تأييد قرار گيرد . اين امر در شركتهاي سهامي خاص ضروري نمي‌باشد.
7) شركتهاي سهامي عام در تعيين ارزش اسمي سهام محدوديت داشته و تا حداكثر مبلغ 10 هزار ريال براي هر سهم مجاز مي‌باشند اما در شركتهاي سهامي خاص چنين امري ضروري نمي‌باشد.
8) افزايش سرمايه در شركتهاي سهامي عام نياز به تهيه مقدمات و بايگاني آگهي عرضه سهام در اداره ثبت شركتها خواهد داشت. در شركتهاي سهامي خاص تنها ضروري است تا يك تصويبنامه و اعلاميه‌اي به اداره ثبت شركتها در خصوص افزايش سرمايه ارائه گردد.
الصاقيه ب
يادآوري مواردي كه بايد در آئين‌نامه شركت ذكر شود :
1- نام شركت
2- نوع شركت
3- مدت زمان شركت
4- اهداف شركت بطور مشروح تعريف‌شده
5- مكان دفتر مركزي و شعبات آن در صورت وجود
6- جزئيات سرمايه سهام شركت با ذكر مبلغ پرداختي بطور نقدي و بطور غيرنقدي بصورت جداگانه
7- تعداد سهام بي‌نام و با نام و ارزش اسمي آنها و نيز تعداد سهام ممتاز، ويژگيها و مزيتهاي آن
8- شرح ميزان سهام پرداخت شده
9- افرادي كه گواهي سهام را امضاء خواهند نمود
10- نحوه اعلام ارزش اسمي سهام و مدت زمان لازم جهت پرداخت تراز
11- نحوه انتقال سهام با نام
12- نحوه تبديل سهام با نام به سهام بي‌نام و يا بالعكس
13- نحوه و شرايط افزايش و كاهش سرمايه شركت
14- دوره و نحوه دعوت جلسات مجمع عمومي
15- ضوابط حاكم بر رأي‌گيري در جلسات مجمع عمومي و نحوه اداره آن
16- نحوه انجام معاملات و تعداد آراء مورد نياز جهت تاييد اقدامات انجام‌شده در جلسات مجمع عمومي
17- تعداد مديران، نحوه انتخاب آنها، پايان تصدي آنها، نحوه انتخاب جانشينان آنها درصورت فوت يا استعفا يا درصورتيكه بدليل موانع قانوني بركنار مي‌گردند.
18- جزئيات ميزان عملكرد و اختيارات هيئت مديره
19- زمان و نحوه دعوت جلسات هيئت مديره
20- ضوابط حاكم بر رأي‌گيري در جلسات هيئت مديران
21- نحوه انتخاب رياست و نائب رئيس هيئت و زمان پايان تصدي آنها
22- نحوه انجام معاملات و تعداد آراء لازم جهت تأييد اقدامات انجام‌شده توسط هيئت مديره
23- تعداد سهام تضميني مديران كه بايد نزد شركت سپرده‌گذاري شود .
24- تعيين يك يا چند بازرس قانوني و نحوه انتخاب و پايان دوره تصدي آنها
25- تعيين يك يا چند مدير عامل و پايان دوره تصدي آنها
26- تاريخ آغاز و پايان سال مالي شركت، محدوديت زماني جهت تهيه اوراق تراز و محاسبه سود و زيان و ارائه به بازرسان قانوني و مجمع عمومي سالانه
27- نحوه انحلال داوطلبانه شركت و مراحل تصفيه امور
28- نحوه انجام تغييرات در آئين‌نامه شركت
منبع:
http://www.tco.gov.ir/law/Farsi/Regulation/Internal/Company/Company6.htm
برچسب ها:تاسيس شركت سهامي مشترك در ايران