گروه قضایی- اسيدپاشي به عنوان ابزاری برای انتقامجویی سالهاست که آرامش رواني جامعه را مختل كرده است. جامعهشناسان و روانشناسان معتقدند كه بروز چنين حوادثي، آثار جبرانناپذيري را به بهداشت رواني جامعه تحميل ميكند.
در قوانین ما اگر فردی انگیزهاش از اسیدپاشی ایجاد رعب و وحشت باشد محارب شناخته میشود و مجازات او اعدام است. در واقع عمل کسی که به صورت دیگری اسید میپاشد بسیار شدیدتر از کسی است که با استفاده از سلاح ایجاد رعب، وحشت و ناامنی میکند. بنابراین باید در این میان فکری اندیشید و در مقابل این معضل و عمل دردناک، قوانین به درستی اجرا شود تا افرادی که این راه را برای انتقام انتخاب میکنند به سزای اعمال خود برسند و بدانند که سرانجام بدی در انتظارشان است. برای تحلیل و بررسی این موضوع به گفت و گو با چند تن از کارشناسان حقوقی و یک آسیبشناس پرداختهایم که در ادامه میخوانید:
90 درصد از اهداف اسيدپاشي زنان هستند
یک آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری در گفتوگو با «حمایت» بیان کرد: اسيدپاشي يكي از جرایمي است كه عوارض و آسيبهاي مضاعف، در رفتارهای اجتماعي جامعه ایجاد میکند. نخست آن که قرباني به عنوان هدف جرم و تا زماني كه زنده است، به دلیل از دست دادن زيبايي و بعضي از تواناييهايش مثل بينايي، شنوايي و بويايي از زندگي عادي ومعمولي محروم ميشود. دوم آن كه اين جرم آثار ناخوشايندي بر احساسات و افكار عمومي جامعه برجای خواهد گذاشت.
مجید ابهری ادامه داد: چون 90 درصد از اهداف اسيدپاشي، زنان هستند، ازدستدادن ظاهر و بعضي از احساسات، در صورت زندهماندن، سختترين مجازات و عذاب براي آنان محسوب می شود.
این آسیبشناس و متخصص علوم رفتاری گفت: قوانین موجود در زمينه كيفر اسيدپاشی متعلق به بيش از 4 دهه پیش است كه در جامعه امروز با تجديدنظر در آن باید مجازاتهاي سنگينتري درنظر گرفتهشود.
ابهری بیان کرد: 95 درصد از علل رفتار اسيدپاشي، انتقام جويي در ارتباط عشق و عاشقي است كه فرد به دلیل عدم پاسخگويي زن يا بياعتنايي او دست به اين اقدام جنونآميز ميزند و در موارد ديگر نیز انتقام جوييهاي فردي، ريشه رفتاري اسيد پاشي است. تا به امروز قربانيان اسيدپاشي همچون بيماران جذامي ديگر اجازه حضور در جامعه را به خود ندادند زیرا ظاهر آنان باعث ترحم و حتي وحشت ديگران میشود و اين مجازاتی مضاعف براي قربانيان است.
عاملان اسيدپاشي از نتایج کار خود مطلع هستند
وی افزود: هيچكس حاضرنيست با يك قرباني اسيدپاشي ازدواج كند. حتي در موضوع آمنه بهرامی، قربانی اسیدپاشی نیز که ادعای عشق میکرد، حاضر نشد با وي ازدواجکند. بنابراين درمورد اهداف اينجرم از نگاه علوم رفتاری بايد گفت که مرگ بهتر از زندهماندن آنان است زیرا در صورت زندهماندن، هزینههای سنگين درمان و هزينههاي غيرقابلتحمل دیگر و نیز از دست دادن زيبايي و بينايي از سوی ديگر باعث مي شود كه قرباني بي گناه، زنداني خشونت و جهل يك نفر شود.
این آسیب شناس و مختصص علوم رفتاری بیانکرد: متاسفانه بسياري از افرادي كه مورد حمله اسيدپاشي قرار گرفتهاند، تهديدهاي اوليه را جدی نگرفتند زیرا اگر اين تهديدها را جدي گرفته بودند و از نظر قانوني پيگيري ميکردند، قانون از آنان حمايت ميكرد و به احتمال زياد اين جنايت اتفاق نمیافتاد.
ابهری اظهارداشت: در مورد عاملان اسيدپاشي، بر اساس مطالعات انجامشده بايد گفت که اين افراد از نتايج كار خود مطلع بودند ولي كينهجويي، دوربودن از ارزشهاي اخلاقي، ضعف در باورهاي ديني، كمبود تربيت خانوادگي، خودخواهي و غرور كاذب از جمله عوامل اصلي اين حركت است و این افراد ميدانستند كه اسيد با گوشت و پوست فرد قرباني چه خواهدكرد زیرا قصد این افراد كشتن قربانی نبوده بلكه مجازاتي بود كه بعد از آن فرد زنده بماند اما روزي هزار بار خواستار مرگ خود شود.
تشديد مجازات مي تواند از اين فاجعه جلوگيري كند
وی عنوان کرد: براساس تجارب بسیار در مقوله آسيبشناسي اجتماعي و در بخش پژوهشهای بزهكاران باید بگویم که عاملان اينگونه جرايم بايد از نظر قانوني متحمل شديدترين مجازاتها شوند چرا كه گسترش خشونت رفتاري در جامعه عليه انسانهاي ديگر، جرمي نابخشودني است و
اين گونه حركات موجب تكرار آن در اجتماع و الگوهاي رفتاري منفي درباره آن ميشود.
ابهری گفت: تصويب و تدوين قوانين پيشگيرانه و تشديد مجازات برای عاملان اسيدپاشي از يك طرف و آموزش مديريت هيجانها به جوانان از طرف ديگر ميتواند از اين فاجعه تلخ انساني و تكرار آن جلوگيري كند.
این آسیبشناس و مختصص علوم رفتاری اظهار داشت: خانوادهها بايد توجه داشتهباشند كه هوسهای نفسانی، پايه اصلي اين حركت است زیرا در بسیاری از موارد، مردان عامل این جرم، به زني علاقهمند شده و پس از دریافت جواب منفي، به اسيدپاشي اقدام ميكنند.
جلوگيري از فروش اسيدهای با غلظت زیاد؛ گامی برای پيشگيري
وی ادامه داد: جلوگيري از فروش اسيدهای با غلظت زیاد و نیز منع خريد و فروش بدون مجوز گام دوم برای پيشگيري از اسيدپاشي است. در واقع در برخی خیابانهای تهران ميتوان صدها لیتر اسيد در انواع مختلف و با غلظتهاي گوناگون را تهيه كرد بدون آن كه مدركي مورد نياز باشد.
ابهری افزود: فروشندگان بايد مشخصات خريداران را به مراكز انتظامي گزارش دهند؛ هر چند اين حركت نيز نميتواند در نهايت از نيت شوم عامل جلوگيري كند ولي به عنوان يك چارچوب ممكن است از مقدمه جنایت پيشگيري كند.
وی اظهار داشت: در مرحله بعد، اطلاعرساني از طريق رسانهها به جامعه و خانوادهها، از ابزارهای موثر دیگر در پيشگيري از اين جنايت است.
بالاترین مجازات اسید پاشی، اعدام است
رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با «حمایت» با بیان این که قوانین به منظورمقابله با اسیدپاشی کامل است، اظهارداشت: به عقیده بنده نیازی به تشدید مجازات برای اسیدپاشی نیست، چرا که بالاترین مجازات این جرم، اعدام است.
الهیارملکشاهی ادامه داد: اگر فردی بین مردم رعب و وحشت ایجاد کند، این اقدام عنوان محاربه پیدا میکند و سنگینترین مجازات در انتظارش است. همچنین با توجه به خساراتی که او به بدن فرد وارد میکند، جزای نقدی و کیفری برای او در نظر گرفته میشود.
وی افزود: جرم اسیدپاشی بیشتر از سوی مردها ارتکاب مییابد و قربانیان این جرم نیز بیشتر بانواناند. زیرا مردها به دنبال این هستند که با از بینبردن زیبایی زن به نوعی از او انتقام بگیرند.
ملکشاهی با بیان این که در این دوره مجلس هنوز طرحی مبنی بر تشدید مجازات برای اسید پاشی نداشتهایم، خاطرنشانکرد: اگر لایحهای به صورت جدا و مستقل برای مجازات اسید پاشی مطرح شود، به طور یقین بررسی و رسیدگی خواهد شد.
مجازات فعلی کافی است
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگو با «حمایت» بیانکرد: در حال حاضر مجازات در نظرگرفته شده برای اسیدپاشی قوی و کافی است.
محمدعلی اسفنانی ادامه داد: خوشبختانه در حال حاضر بهترین مجازاتها در این زمینه وجود دارد و بالاترین مجازات اسیدپاشی اعدام است.
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی گفت: هنوز طرح و لایحهای جدا و مستقل برای این که با جرم اسیدپاشی چگونه رفتار شود به مجلس ارایه نشده است.
اسفنانی خاطرنشانکرد: امیدواریم با کاهش این جرم در جامعه مواجه شویم و روز به روز بر آرامش جامعه افزوده شود.
اما یک قاضی دادگستری نیز در گفتوگو با «حمایت» اظهار داشت: معتقدم هر چقدر که برای اسیدپاشی، مجازات درنظر گرفته شود، باز هم کم است زیرا ارتکاب این جرم در جامعه افزایش بسیار داشته و یک عمل فجیع است.فریبرز مردانی ادامه داد: در نظر گرفتن مجازات سنگین برای عمل اسیدپاشی به نفع جامعه و مردم بوده و امری ضروری است و در حقیقت این موضوع آثار بسیار خوبی به همراه دارد.وی اظهار داشت: اسیدپاشی، عمل ناشایستی است که فرد برای انتقام، به آن اقدام می کند؛ به همین دلیل باید اقدام های لازم برای کاهش موارد ارتکاب به این جرم در جامعه صورت گیرد.
موسسه حقوقی عدل فردوسی با قبول کلیه دعاوی دادگستری از جمله کیفری ، حقوقی ، خانواده ، امور شهرداری ها ، دیوان عدالت اداری ، ثبتی ، ملکی و سایر دعاوی دادگستری پذیرای هموطنان می باشد.