یک رای:عبور سيم فشار قوي بر فراز املاك نوعي تصرف است

• درآمد

 الكتريسيته يكي از مهمترين منابع انرژي در زندگي عصر حاضر است. مزيت هايي از قبيل: «قابليت انتقال بسيار سريع، كنترل دقيق ميزان و زمان استفاده از آن، توان تبديل سريع آن به ساير انواع انرژي ها از قبيل حركتي، گرمايي، صوتي و تابشي و عدم آلودگي محيط زيست در اثر استفاده از آن» باعث شده است تا كاربرد آن روند افزايشي پيدا كند و انرژي هاي سوخت فسيلي مانند نفت و گاز در منازل و كارخانه ها جاي خود را به انرژي الكتريكي بدهد.

از سوي ديگر در كنار فوايد و مزيت هاي ذكر شده، مي بايست ملاحظات ويژه اي نيز در بهره گيري از اين انرژي ارزشمند به كار برد. زيرا همان گونه كه ذكر شد، اين انرژي از طريق مواد رسانا قابليت انتقال سريع دارد و محيط اطراف خود را نيز به طور غير مستقيم تحت تأثير جاذبه الكتريكي و مغناطيسي قرار مي دهد. بنابراين آگاهي از خطراتي كه در اثر استقرار شبكه هاي توزيع برق در محيط زندگي خود دارد، ضروري خواهد بود.

• پيامدهاي خطرناك حاصل از رعايت نكردن فاصله كافي با جريان برق

الف) برق گرفتگي: اين حادثه در اثر تماس مستقيم بدن با سيم هاي حامل جريان برق يا به طور غيرمستقيم از طريق استفاده از ابزار فلزي متصل به جريان برق اتفاق مي افتد كه در هر حال به دليل انتقال جريان به بدن، موجب مرگ فرد خواهد شد. البته در جريان هاي ضعيف تر از جريان برق شهري نيز آسيب هاي جدي (متناسب با شدت جريان برق) وارد خواهد آمد كه مختصات آن را مي توان در دو قسمت به شرح زير بيان كرد:

1- تأثير بر اعصاب: به دليل آن كه پيام هاي عصبي، ماهيت الكتريكي دارند، ورود جريان الكتريسيته از طريق گيرنده هاي پوست، اختلال شديدي در سلسله اعصاب كل بدن وارد خواهد كرد. اختلالات وارده با حركات غير ارادي و شديد و ناگهاني بدن بروز مي كند و هر شخصي ممكن است تا كنون آن را تجربه كرده يا شكنجه و آزار افراد به وسيله شوك هاي الكتريكي را در فيلم ها مشاهده كرده باشد.

2- تخريب بافت هاي بدن: به دليل آن كه مطابق محاسبات، بيش از شصت درصد بدن از مايعات تشكيل شده و مايعات بدن از خاصيت الكتروليكي برخوردار است، بنابراين جريان برق از طريق تماس با بدن به راحتي منتقل مي شود. اما نكته قابل ذكر آن است كه بافت هاي بدن در پي عبور جريان شديد برق و به دليل حرارت و گرماي توليد شده، تخريب شده و مي سوزند.

ب) تأثير ميدان هاي الكتريكي و مغناطيسي: ميدان هاي الكترونيكي و مغناطيسي كه از جريان الكتريكي نشأت مي گيرند،نيروهاي جاذبه الكتريكي و مغناطيسي را بر اشياء واقع در محيط پيرامون شبكه توزيع برق وارد مي كنند. اثرات اين نيرو را در دو قسمت مي توان توصيف كرد:

1- با توجه به آن كه پيامدهاي عصبي ماهيت الكتريكي دارند، قرار گرفتن انسان در معرض ميدان الكتريكي يا مغناطيسي باعث مي شود كه حتي بدون تماس با اشياء حامل جريان الكتريكي در پيام هاي عصبي اختلال ايجاد شود.اين عامل در حالت شديد بر مواد الكتروليكي مايعات بدن تأثير مي گذارد و در حالت هاي خفيف باعث اختلال در تمركز ذهني مي شود.

2- ميدان هاي الكتريكي و مغناطيسي بر وسايل الكترونيكي مانند رايانه، تلفن همراه ، سيستم هاي صوتي و تصويري اثر مي گذارد كه در حالت هاي شديد به ترانزيستورها، خازن ها و ديودهاي به كار رفته در وسايل، صدمه وارد مي آيد و در حالت هاي خفيف موجب نويزها و پارازيت هاي مزاحم خواهد شد.

ج) تأثير امواج الكترومغناطيسي: اگر اشياء معلق در فاصله بسيار نزديكي با جريان الكتريسيته قرار بگيرد موجب بروز تخليه الكتريكي خواهد شد كه در اثر آن امواج الكترومغناطيسي به اطراف ساطع مي شود. دستگاه هاي ماكروويو كه در منازل براي پخت غذا به كار مي رود مثال بارزي از اثر وارده امواج الكترومغناطيسي بر مواد مختلف است: البته اثر امواج الكترومغناطيسي كابل هاي برق خفيف تر از دستگاه هاي ماكروويو است.

اما بايد دقت شود كه در صورت نزديكي منازل مسكوني با كابل هاي برق،اثر مذكور مداوم است و مداومت عامل مذكور، موجب عدم تمركز ذهني در حالت خفيف  و اختلال در نظم سلول ها در حالت شديد منشاء ناهنجاري ها و توليد غده هاي سرطاني خواهد بود.

علاوه بر آن، صداهاي مزاحم در حوالي كابل هاي برق شبكه شهري به طور مداوم و به علت جرقه هاي الكتريكي توليد مي شود. لازم به ذكر است كه اين عامل موجب آلودگي صوتي و فرسايش اعصاب ساكنين مجاور و نزديك خواهد شد.

د) اقدامات لازم براي برپايي، نظارت و ترميم شبكه توزيع برق: در صورت رعايت نكردن فاصله كافي شبكه توزيع برق با حريم هاي خصوصي، ورود ماشين آلات و افراد مربوطه به حريم مذكور اجتناب ناپذير است و چه بسا بدون اجازه صاحبان حريم و به دليل اهميت فوق العاده شبكه توزيع برق شهري، ورود به حريم ضروري باشد و در همين مورد وزارت نيرو هر گونه عمليات را در حريم ممنوع اعلام كرده است.

دادگاه ها، در ارتباط با پذيريش دعوي مالكان، براي مطالبه بهاي قيمت اراضي و املاكي كه به علت عبور سيم هاي برق فشار قوي در حريم قرارگرفته، رويه واحدي ندارند. بعضي از محاكم با اين استدلال كه صرف عبور سيم، برفراز اراضي و املاك اشخاص موجب سلب مالكيت نمي شود، اعتقادي به ضرورت پرداخت بهاي آن توسط شركت برق ندارند. ولي بعضي از دادگاه ها به عكس، عبور سيم فشار قوي را فرد اجلاي تصرف و سلب مالكيت از مالك دانسته و اداره برق را به پرداخت بهاي عادله قيمت اراضي محكوم مي كند كه به نظر مي رسد مورد اخير هم قانوني و هم عادلانه است.

به يكي از آرايي كه با نظر مثبت،اداره برق را به پرداخت بهاي املاك واقع در حريم، محكوم كرده است، توجه فرماييد:«تصرف و تملك صرفا دست گذاشتن فيزيكي نيست بلكه عبور سيم فشار قوي برق برفراز املاك … اجلي از تصرف و تملك تلقي مي شود.»

• يك دادنامه

نظر خوانندگان را به دادنامه شماره 999 – 16/4/82 شعبه 151 دادگاه حقوقي تهران جلب مي كنيم: «خواهان آقاي ( ح – ص) با وكالت (م-ع) به طرفيت شركت برق منطقه اي تهران بخواسته پرداخت قيمت ملك موضوع پلاك… در اجراي قانون نحوه خريد و تملك اراضي و املاك مورد احتياج دولت مصوب 1358 دادخواستي مطرح كه به اين شعبه ارجاع پس از تعيين وقت رسيدگي و زمان جلسه دادرسي و حضور طرفين نماينده حقوقي خوانده دفاعياتي كرده كه خلاصه آن اين است؛ شركت برق تهران بنا به اختيار حاصله از ماده 18 قانون برق مصوب 1346 از حيث تقويت نيروي برق بدون اين كه در املاك تصرف يا تملكي بنمايد،نسبت به عبور سيم هاي فوق فشار قوي از فراز ملك خواهان اقدام نمود، مضافا به استناد بند 9 ماده 50 قانون برنامه و بودجه سال 51 و راي وحدت رويه هيئت عمومي ديوان عدالت به شماره 74/35 دادنامه شماره 522- 5/9/79 شعبه 11 ديوان عدالت اداري تقاضاي رد دعوي خواهان را دارد .

دادگاه با اين استدلال كه اولا ماده 18 قانون برق مشعر بر اين است كه وزارت آب وبرق مجاز مي باشد در صورت لزوم در معابر عمومي شهرها و حريم اماكن و مستغلات و املاك به نصب تأسيسات انتقال و توزيع برق اقدام نمايد درحالي كه ملك خواهان نه جزو معابر عمومي مي باشد و نه در محدوده اماكن و مستغلات مع الوصف ماده استنادي از ماده 18 اشعاري (صدر و ذيل آن) خروج موضوعي دارد.

 ثانيا راي وحدت رويه هيئت عمومي ديوان عدالت اداري به شمار 74/35 صرفا براي شعب همان ديوان (و مراجع اداري ذيربط) لازم الاتباع مي باشد نه براي ساير محاكم قضايي كه در عرض شعب ديوان مي باشند، و بلكه صرفا آراي وحدت رويه صادره از هيئت عمومي ديوان عالي كشور براي محاكم و شعب ديوان عالي و مراجع قانوني اداري لازم الاتباع مي باشد.

 ثالثا بند 9 ماده 50 قانون بودجه سال 51 قطع نظر از اين كه قوانين بودجه سنواتي بوده و براي همان سال لازم الاجرا است و با تصويب قانون بودجه سال بعد يا قوانين مغاير ديگر منسوخ مي گردد (در اين خصوص راي وحدت رويه صادر شده)، اصولا از موضوع مطروحه انصراف دارد و صرفا راجع به استفاده مجاني سازمان هاي آب و برق و گاز و در قسمت حريم لوله هاي مواصلاتي و خطوط برق مي باشد كه به عنوان حقوق ارتفاقي تلقي مي گردد نه اين كه راجع به تصرف و تملك ابتدايي سازمان هاي ياد شده در املاك مردم باشد كه در نتيجه كليه مستدلات و مستندات اداري خوانده را مردود و غير قابل اعتنا تشخيص و نهايتا با اين عقيده كه تصرف و تملك صرفا دست گذاشتن فيزيكي نيست بلكه عبور سيم فشار قوي برق بر فراز املاك كه به لحاظ تشعشعات خطرناك آن، هرگونه استفاده اعم از مسكوني و تجاري حتي كشاورزي را از مالك سلب مي نمايد، فرد اجلاي تصرف و تملك تلقي مي گردد كه نتيجتا به استناد قانون حاكم (نحوه تملك…) موجب ورود خسارت به مالك مي گردد كه پرداخت قيمت عادله آن تنها روش جبران اين خسارت مي باشد.

دادگاه از جهت تعيين قيمت عادله ملك مورد خواسته قرار جلب نظر كارشناس صادر نموده كه كارشناس محترم طي نظريه شماره… قيمت ملك را… ريال اعلام نموده كه پس از ابلاغ وصول نظريه كارشناس و عدم اعتراض خوانده و به جهت عدم مباينت با اوضاع و احوال مسلم قضيه مورد تبعيت دادگاه قرا گرفته است. علي هذا دادگاه دعوي خواهان را ثابت و مسلم تشخيص و مستندا به اصل چهلم قانون اساسي و ماده 1قانون نحوه تملك اراضي مورد احتياج دولت و مواد 139 و 140 و 331 قانون مدني حكم به محكوميت اداره خوانده به پرداخت مبلغ… ريال بابت ارزش ملك مورد خواسته در حق خواهان به اضافه مبلغ… ريال هزينه دادرسي صادر و اعلام مي نمايد.

راي صادره حضوري و ظرف 20روز پس از ابلاغ در محاكم تجديدنظر استان تهران قابل اعتراض مي باشد.»

رئيس شعبه 151 دادگاه حقوقي تهران

 

منبع:http://www.ghazavat.com/29/yekray.htm